Білім беру бағдарламасының паспорты
МАЗМҰНЫ
1 | Білім беру бағдарламасының паспорты | |
2 | Құзыреттер тізімі | |
3 | Білім беру бағдарламасының мазмұны | |
3.1 | Модульдердің (пәндердің) мазмұны | |
3.2 | Білім беру бағдарламасының модульдері (пәндері) бөлінісінде игерілген кредиттердің/сағаттардың көлемін көрсететін жиынтық кестесі | |
3.3 | Құзыреттер бойынша пәндер матрицасы |
1 нысан
1. БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ ПАСПОРТЫ
Мамандық коды және атауы | 02210100 Исламтану |
Біліктілік(-тер) коды және атауы | 4S02210103 Имам-хатиб |
Білім беру бағдарламасының мақсаты | Ислам мәдениеті мен өркениетін меңгеру, ислам құқығын, ғибадат рәсімдерін және қарым-қатынас үкімдерін ханафи мазһабы негізінде жүзеге асыратын мамандарды даярлау. |
Білім беру саласындағы нормативтік-құқықтық қамтылуы | - «Білім туралы» Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 27 шілдедегі № 319 Заңы; - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 27 қыркүйектегі № 500 бұйрығымен бекітілген техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің мамандықтары мен біліктіліктерінің сыныптауышы; - Қазақстан Республикасы Білім Министрінің 2022 жылғы 3 тамыздағы № 348 бұйрығымен бекітілген техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары; |
Кәсіптік стандарт (бар болса) | «Дін саласындағы қызмет» кәсіптік стандартын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің 2023 жылғы 5 қазандағы № 391-НҚ бұйрығы. |
WorldSkills кәсіптік стандарты (бар болса) | жоқ |
Білім беру бағдарламасының айрықша ерекшеліктері | жоқ |
2 нысан
2. ҚҰЗЫРЕТТЕР ТІЗІМІ
Құзыреттің индексі | Құзыреттің атауы |
Қ 1. | Өз денесін жетілдіруге деген ұмтылысты көрсету, салауатты өмір салтына назар аудару. |
Қ 2. | Заманауи компьютерлік технологияларды, ақпаратты сандық өңдеу әдістерін қолдану. |
Қ 3. | Құқықтық жүйе мен экономика негіздерін меңгеру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы жағдайларда азаматтық ұстанымды көрсету. |
Қ 4. | Өзін және қоғамдағы өз орнын сезіну, әлеуметтік, саяси, этникалық, конфессиялық және мәдени айырмашылықтарды толерантты қабылдау. |
Қ 5. | Ислам тарихы, мәдениеті мен өркениетінің әлеуметтік мәні және маңызын меңгеру. |
Қ 6. | Тәжуид ережелерін теориялық тұрғыдан жаттап, Құран сүрелерін оқуда практикалық тұрғыдан пайдалану. |
Қ 7. | Араб тіліндегі сөздер мен сөз тіркестерінің қорын қалыптастыру, әдеби және діни мәтіндерді аударуда лингвистикалық дағдыларды қолдану. |
Қ 8. | Ислам құқығының әдістемесін, ғибадат рәсімдерін және қарым-қатынас үкімдерін ханафи мазһабы негізінде меңгеру. |
Қ 9. | Иман негіздерін және Қазақстандағы діни ағымдар мен ұйымдардың принциптері мен мақсаттарын талдап игеру. |
Қ 10. | Қазақ халқының рухани құндылықтары, салт-дәстүрлері мен ислам дінінің үйлесімділігін зерттеу арқылы қазақ даласындағы ислам мәдениетін меңгеру. |
Қ 11. | Құран мен хадис ілімдерін меңгеру, қасиетті мәтіндерді талдау және оларды ислам өркениетін түсіндіруде қолдану. |
3 нысан
3. БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ
3.1. Модульдердің (пәндердің) мазмұны
№ | Модульдер (пәндер) | Модульдердің (пәндердің) қысқаша сипаттамасы | Оқыту нәтижелері | Құзыреттің индексі |
Базалық модульдер (жалпы гуманитарлық және әлеуметтік-экономикалық пәндер) | ||||
1 | БМ 1. Дене қасиеттерін дамыту және жетілдіру | Дене шынықтырудың әлеуметтік-биологиялық және психофизиологиялық негіздері; дене шынықтыру және спорттық өзін-өзі жетілдіру негіздері; салауатты өмір салты негіздері. | ОН 1.1. Денсаулықты нығайту және салауатты өмір салты қағидаттарын сақтау. | Қ 1 |
ОН 1.2. Дене қасиеттері мен психофизиологиялық қабілеттерді жетілдіру. | ||||
2 | БМ 2. Ақпараттық-коммуникациялық және цифрлық технологияларды қолдану | Ақпаратты жинаудың, өңдеудің, ұсынудың және берудің қазіргі заманғы технологияларының негіздері; ақпараттық технологиялар құралдарын пайдалану негіздері; қазіргі заманғы ақпараттық және компьютерлік технологияларды дамытудың негізгі бағыттары. | ОН 2.1. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар негіздерін меңгеру. | Қ 2 |
ОН 2.2. Ақпараттық-анықтамалық және интерактивті веб-порталдардың қызметтерін пайдалану. | ||||
3 | БМ 3. Экономиканың базалық білімін және кәсіпкерлік негіздерін қолдану | Қазіргі заманғы экономикалық жүйенің жұмыс істеу заңдылықтары мен тетіктері; нарықтық экономика қағидаттары; кәсіпкерлікті дамытудың мақсаттары, факторлары мен шарттары; басқарушылық қызметтің қазіргі заманғы ұйымдық-құқықтық нысандары, тұлғалық қасиеттері, ұйымдастырушылық негіздері. | ОН 3.1. Экономика негіздері және іскерлік қарым-қатынас дағдыларын қалыптастыру. | Қ 3 |
ОН 3.2. Қазақстан Республикасында кәсіпкерлік қызметті ұйымдастыру мен жүргізудің ғылыми және заңнамалық негіздерін меңгеру. | ||||
ОН 3.3. Тұлғалық және басқарушылық қасиеттерін дамыту. | ||||
4 | БМ 4. Қоғам мен еңбек ұжымында әлеуметтену және бейімделу үшін әлеуметтік ғылымдар негіздерін қолдану | Әртүрлі мәдениеттерге төзімділік таныту, мәдени, адамгершілік-эткалық аспектілерді талдау, философиясы, дін ойшылардың философиялық көзқарастарын талдау, философиялық ұғымдарды қолдану, дін мен қоғамның өзара әркеттесу формалары мен әдістері, әлеуметтік бағыттарын зерттеу, психология ұғымы. | ОН 4.1. Төзімді және белсенді жеке ұстанымды қалыптастыратын моральдық-адамгершілік құндылықтар мен нормаларды түсіну. | Қ 4 |
ОН 4.2. Әлеуметтану және саясаттанудың негізгі ұғымдарын меңгеру. | ||||
ОН 4.3. Психология негіздерін игеру. | ||||
Кәсіптік модульдер (жалпы кәсіптік және арнайы пәндер) | ||||
1 | КМ 1. Ислам тарихы, мәдениеті және өркениетімен танысу | Ислам этикасының нормалары мен негізгі мәселелері; қасиетті Құранда аты аталған 25 пайғамбарлар және Мұхаммед (с.а.с.) пайғамбардың ислам дініндегі орны мен рөлі туралы біртұтас түсініктерді және тарихи ақпаратты іздеу, жүйелеу, жан-жақты талдау; әділетті төрт халифаны сипаттау; қазақ жеріне дін исламның келу тарихы. | ОН 1.1. Ислам этикасының мәні мен маңыздылығын меңгеру. | Қ 5 |
ОН 1.2. Құран Кәрімдегі пайғамбарлардың өмір тарихын тану. | ||||
ОН 1.3. Исламның таралу және даму кезеңдеріне талдау жасау. | ||||
ОН 1.4. Мұхаммед (с.а.с.) пайғамбардың өмірбаянымен танысу. | ||||
ОН 1.5. Қазақ даласына ислам дінінің келуі мен дамуын игеру. | ||||
ОН 1.6. Әділетті төрт халифаның діни, саяси және мәдени тарихын түсіну. | ||||
2 | КМ 2. Құран Кәрім және тәжуид ережелерін меңгеру | Фонетикалық ерекшеліктеріне сай әріптерді қосып оқу және жазу; Құран оқу ережелерінің қағидалары; әріптердің сипаттамасы; сүрелерді оқу; арнайы дұғалар мен «Нас»-«Фәжр», «Ғашия»-«Нәбә», «Мүлк», «Ясин», «Фатх», «Рахман», «Уақиға» сүрелері және «Ашыр» аяттары. | ОН 2.1. Араб әріптерін дыбысталу ерекшеліктерін және тәжуид ережелерін меңгеру. | Қ 6 |
ОН 2.2. Құран Кәрімді мәнерлеп оқу және жаттау. | ||||
ОН 2.3. Сүрелерді тәжуид нормаларына сай жатқа оқу. | ||||
3 | КМ 3. Араб тілінде сөйлеу және мәтіндерді аудару | Араб тілінің лексикалық және грамматикалық негізгі түсініктері; араб тілінде жұмыс істеу және оның интеллектуалды, көркем әдеби шығармалары мен мәтіндерді аударуда тілдік дағдыны дұрыс және орнымен қолдану; әр түрлі коммуникативтік жағдайларда сөйлеу әрекеттерінің барлық түрлері (жазу, оқу, тыңдау, сөйлеу). | ОН 3.1. Тілдік түйсікті дамыту және мәтіндерді аударуды жазбаша және ауызша меңгеру. | Қ 7 |
ОН 3.2. Дербес сөздерді лексика-грамматикалық сипатын айқындау. | ||||
ОН 3.3. Грамматикалық, морфологиялық және реторикалық ережелерді қолдану. | ||||
4 | КМ 4. Ғибадат, отбасы және қарым-қатынастағы ислам құқықтарын меңгеру | Мұсылмандық шарты; ислам құқығындағы құлшылық үкімдері; ерлі-зайыптылардың өзара міндеттерін және үйлену мен ажырасу мәселелеріне қатысты ұғымдар; қарым-қатынас мәселелерін талдау, ислам құқықтық әдістемесінің қағидаттары мен құрылымдарын тұжырымдау және шариғи үкімдерді шығару әдіс-тәсілдері; діни мәселерлерге ғалымдар тарапынан берілген пәтуалар. | ОН 4.1. Мұсылмандық алғы шарттарын орындау. | Қ 8 |
ОН 4.2. Отбасы ғылымхалын меңгеру. | ||||
ОН 4.3. Фиқһ әдіснамасымен танысу. | ||||
ОН 4.4. Ислам құқығындағы қарым-қатынас мәселелерін тану. | ||||
ОН 4.5. Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының пәтуаларын игеру. | ||||
5 | КМ 5. Ислам сенім мәселелерін тұжырымдау | Ислам сенімінің генезисі мен даму кезеңдері; исламдағы сенімдік мазһабтардың шығу тарихы; құдайтану, пайғамбартану және ислам эсхатологиясы; сунниттік сенім мектептерінің негізін қалаған ғалымдардың ғылымдағы орны; ғылыми әдістер және теологиялық тұжырымдар; Қазақстандағы конфессиялардың негізгі принциптері мен мақстаттары. | ОН 5.1. Иман негіздері мен ұстанымын қалыптастыру. | Қ 9 |
ОН 5.2. Ислам ақидасының мәтіндерін меңгеру. | ||||
ОН 5.3. Әһлу Сүннет Матуриди сенім жүйесімен танысу. | ||||
ОН 5.4. Қазақстандағы діни ұйымдар мен ағымдарды сипаттау. | ||||
6 | КМ 6. Дін мен дәстүр сабақтастығын насихаттау | Қазақ ойшылдарының дәстүрлі діни танымның қалыптасуына қосқан үлесі; Хәкім Абайдың өсиеттері және қара сөздері; Тасаууф ілімінің пайда болуы мен эволюциясы, орны мен маңыздылығы; ислам дінінің нормалары қазақ салт-дәстүрімен тығыз байланысы; діни шешендік өнердің түрлері; уағыз және құтпа. | ОН 6.1. Қазақ ойшылдарының дін туралы көзқарастарымен танысу. | Қ 10 |
ОН 6.2. Ислам мен қазақ салт-дәстүрлерінің сабақтастығын тану. | ||||
ОН 6.3. Тасаууф ілімінің құндылықтарын теориялық тұрғыда меңгеру. | ||||
ОН 6.4. Шешендік өнер дағдыларын қалыптастыру. | ||||
ОН 6.5. Уағыз айтудың нормалары мен әдістемесін игеру. | ||||
7 | КМ 7. Діни мәтіндерді меңгеру және діни мәселелерді шешуде қолдану | Хадис және сүннет ұғымы мен оның түрлері; алты хадис жинағы мен авторлары; хадис терминологиясындағы хадис санаттары (сахих, хасан, әлсіз және т.б); хадис мәтіндерін талдаудың әдіс-тәсілдері; Құранның түсу тарихы, сүрелердің түрлері, аяттардың түсу себептері, тәпсірдің негізгі қағидалары, «уахи», «иғжаз» теориясы; тәпсірлеу әдістері; қасиетті Құранның толық мағынасы. | ОН 7.1. Хадис ілімінің терминологиясын меңгеру. | Қ 11 |
ОН 7.2. Хадис мәтінін оқу және мағыналық талдау. | ||||
ОН 7.3. Құран ілімдерінің теориялық принциптерін тану. | ||||
ОН 7.4. Құрандағы аяттарды тәпсірлеудің мәні мен маңыздылығын үйрену. |
4 нысан
3.2. Білім беру бағдарламасының модульдері (пәндері) бөлінісінде игерілген кредиттердің/сағаттардың көлемін көрсететін жиынтық кестесі
№ | Модульдің (пәннің) және оқу қызметі түрлерінің атауы | Уақыт көлемі | Семестр | Қорытынды бақылау нысаны* | |
Кредиттер | Сағат | ||||
1 | БМ 1. Дене қасиеттерін дамыту және жетілдіру | 8 | 192 | 1-6 | C |
2 | БМ 2. Ақпараттық-коммуникациялық және цифрлық технологияларды қолдану | 2 | 48 | 1-2 | C |
3 | БМ 3. Экономиканың базалық білімін және кәсіпкерлік негіздерін қолдану | 3 | 72 | 1-2 | C |
4 | БМ 4. Қоғам мен еңбек ұжымында әлеуметтену және бейімделу үшін әлеуметтік ғылымдар негіздерін қолдану | 3 | 72 | 3-4 | C |
5 | КМ 1. Ислам тарихы, мәдениеті және өркениетімен танысу | 11 | 264 | 1-4 | Е |
6 | КМ 2. Құран Кәрім және тәжиуд ережелерін меңгеру | 29 | 696 | 1-6 | Е |
7 | КМ 3. Араб тілінде сөйлеу және діни мәтіндерді аудару | 35 | 840 | 1-6 | Е |
8 | КМ 4. Ғибадат, отбасы және қарым қатынастағы ислам құқықтарын меңгеру | 35 | 840 | 1-6 | Е |
9 | КМ 5. Ислам сенім мәселелерін тұжырымдау | 15 | 360 | 1-6 | Е |
10 | КМ 6. Дін мен дәстүр сабақтастығын насихаттау | 12 | 288 | 1-6 | Е |
11 | КМ 7. Діни мәтіндерді меңгеру және діни мәселелерді шешуде қолдану | 18 | 432 | 3-6 | Е |
12 | Аралық аттестаттау | 7 | 168 | 2,4,6 | |
13 | Қорытынды аттестаттау | 2 | 48 | 6 | |
14 | Өзіндік жұмыс | 45 | 1080 | 1-6 | |
Оқу жүктемесінің жалпы саны | 225 | 5400 | |||
15 | Факультативтік сабақтар | 15 | 360 | ||
16 | Консультациялар | 12 | 288 | ||
Жалпы | 252 | 6048 |
* Белгілер: С – сынақ (сараланған сынақ); Е – емтихан.
5 нысан
3.3. Құзыреттер бойынша пәндер матрицасы
Пәндер атауы /Құзыреттің атауы | Дене тәрбиесі | Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар | Іскерлік қарым қатынас эткикасы | Экономика және кәсіпкерлік негіздері | Менеджмент негіздері | Мәдениеттану және философия | Әлеуметтану және саясаттану негіздері | Психология негіздері | Ислам әдебі | Құран қиссалары | Ислам тарихы | Сира | Қазақстандағы ислам тарихы | Әділетті төрт халифа | Құран әліппесі және тәжуид | Құран | Араб тілі | Араб тілі морфологиясы | Араб тілі синтаксисі | Араб тілі риторикасы | Ислам ғибадаты | Ғибадат фиқһы | Отбасы фиқһы | Фиқһ негіздері | Қарым-қатынас фиқһы | Пәтуалар жинағы | Ислам сенімі | Ақида мәтіндері | Ақида | Қазақстандағы діндер және ағымдар | Алаштану | Абайтану | Дін мен дәстүр | Сопылық ілімі | Шешендік өнер | Дағуат әдістемесі | Хадис терминологиясы | Хадис мәтіндерін талдау | Құран ілімдеріне кіріспе | Құран тәпсірі | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | ||
Қ 1 | Өз денесін жетілдіруге деген ұмтылысты көрсету, салауатты өмір салтына назар аудару. | + | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 2 | Заманауи компьютерлік технологияларды, ақпаратты сандық өңдеу әдістерін қолдану. | + | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 3 | Құқықтық жүйе мен экономика негіздерін меңгеру, сыбайлас жемқорлыққа қарсы жағдайларда азаматтық ұстанымды көрсету. | + | + | + | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 4 | Өзін және қоғамдағы өз орнын сезіну, әлеуметтік, саяси, этникалық, конфессиялық және мәдени айырмашылықтарды толерантты қабылдау. | + | + | + | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 5 | Ислам тарихы, мәдениеті мен өркениетінің әлеуметтік мәні және маңызын түсіну. | + | + | + | + | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 6 | Тәжуид ережелерін теориялық тұрғыдан жаттап, Құран сүрелерін оқуда практикалық тұрғыдан пайдалану. | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 7 | Араб тіліндегі сөздер мен сөз тіркестерінің қорын қалыптастыру, әдеби және діни мәтіндерді аударуда лингвистикалық дағдыларды қолдану. | + | + | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 8 | Ислам құқығының әдістемесін, ғибадат рәсімдерін және қарым-қатынас үкімдерін ханафи мазһабы негізінде меңгеру. | + | + | + | + | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 9 | Иман негіздерін және Қазақстандағы діни ағымдар мен ұйымдардың принциптері мен мақсаттарын талдап түсіндіру. | + | + | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 10 | Қазақ халқының рухани құндылықтары, салт-дәстүрлері мен ислам дінінің үйлесімділігін зерттеу арқылы қазақ даласындағы ислам мәдениетін ашықтау. | + | + | + | + | + | + | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қ 11 | Құран мен хадис ілімдерін меңгеру, қасиетті мәтіндерді талдау және оларды ислам өркениетін түсіндіруде қолдану. | + | + | + | + |